محله فهادان یزد

محله فهادان در گذشته جزو محلات اعیان‌نشین یزد بوده‌ ، همچنین محله فهادان به همراه محلهٔ چهار منار از مهم‌ترین محلات بافت تاریخی و قدیم یزداست. محله فهادان از غرب به محلهٔ کوشکنو و از شرق به خیابان امام خمینی و محلهٔ مالمیر و همچنین از شمال به محلهٔ زنگیان و از جنوب به محلهٔ بازار نو و از جنوب غرب به محلهٔ شاه ابوالقاسم می‌رسد.وارد این محله که می‌شوی، گویی چند قرن از سایر نقاط شهر فاصله گرفته‌ای. کوچه‌های تنگ، کاهگلی و مسقف این محله که در سایه خود خانه‌های خشتی قدیمی را پناه داده‌اند، خنکایی را ایجاد کرده است که از گرمای شهر می‌کاهد و قدم زدن در محله فهادان را دلپذیر می‌کند. محله فهادان ( جنگل ) یکی از قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین محلات شهر یزد به حساب می‌آید.

خنکایی طبیعی و دلچسب که وقتی زیر پوستت می‌دود، به این فکر می‌کنی که هیچ فناوری‌ای مدرنی نمی‌تواند چنین چیزی را ایجاد کند. در این محله همه چیز به همان شیوه سنتی است، خبری از سوپرمارکت‌ها نیست. پیرمرد بقال آرام و ساکت با چهره‌ای نه‌چندان شاد پشت پیشخوان مغازه‌اش نشسته است. اجناسی هم که دارد شاید حالا کمتر در مغازه‌ای پیدا شود. از تیله‌های رنگارنگ گرفته تا یخچال‌های قدیمی و کوچکی که امروز دیگر فقط در خاطره‌ها وجود دارند.

کوچه‌ها را که پیش برویم به یک میدان می‌رسیم، میدانی که یک طرف آن مدرسه ضیائیه یا زندان اسکندر قرار دارد و طرف دیگرش بقعه دوازده‌امام و بین این دو، حسینیه فهادان قرار گرفته که پیرمردهایی آنجا نشسته‌اند و با هم گپ می‌زنند.

پیرمردهایی که می‌گویند اینجا پاتوق‌شان است و هر قدر هم زمان بگذرد و خانه‌های تازه ساخته شود، حاضر نیستند از این حسینیه دل بکنند و جای دیگری بروند. اگر بگوییم یزد تنها شهر بادگیرها نیست و می‌توان به آن شهر آب‌انبارها هم لقب داد، شاید اغراق نکرده باشیم. آب‌انبار وزیری، یکی از بی‌شمار آب‌انبارهای موجود در یزد است؛ آب‌انباری که حالا در نزدیکی آن بوستان شاه عبدالقاسم، ویژه بازی کودکان ساخته شده است.
. فهادان یک میراث است؛ میراثی که تاکنون حفظ شده و برای ادامه حفظ آن نیاز به کارهای زیادی از جمله پیدا کردن راهی برای بهتر زندگی کردن ساکنان این محله است تا کوچه‌های مسقف کاهگلی و خانه‌های خشتی باز‌هم سر‌پا بایستند و خنکای لذتبخش آنها هررهگذری را نوازش کند.

در زمان قاجاریه ساخت خانه‌های بزرگ و اعیان‌نشین مانند:ملک‌زاده، محمودی، عرب زاده، نواب وکیل و خانهٔ لاریها؛ نشان از محلهٔ اشراف‌نشین می‌دهد. همچنین بناهای تاریخی ارزشمندی که مربوط به دورانها ی مختلفی است، در محلهٔ فهادان قرار دارند. مانند:آب‌انبار، مسجد، حسینیه، بازارچه و کارگاه ها؛ که نشان دهندهٔ تجمع مردم و اهمیت مکان و رونق در آن محله می‌باشد. همچنین مسیر عبور یوزداران از یک طرف به سمت دروازهٔ مالمیر (قرن۷)و از یک طرف به سمت دروازهٔ کشکنو (قرن۵)بسیار مهم است زیرا این دو درواره دروازه‌های اصلی شهر بودند.

بناهای تاریخی محلهٔ فهادان
مسجد صاحب الزمان
مسجد سقا
مسجد ملا زینل
مسجد ضیائیه (زندان اسکندر)
مسجد چهل محراب
مسجد فهادان
مسجد حاجی آخوند عرب عجم
مسجد زین الدین آقا
خانهٔ لاریها
خانهٔ عرب زاده
خانهٔ میر زاده
خانهٔ راس الحسینی
مجموعه خانهٔ حسینیان
خانهٔ کاشفی
خانهٔ محمودی
خانهٔ ملک‌زاده
خانهٔ محمد حسین فرجامی
خانهٔ نواب الوکیل
خانهٔ تهرانی خانهٔ عرب زاده
بقعهٔ شیخ احمد فهادان
بقعهٔ دوازده امام
حمام ابوالمعانی
حسینیه فهادان
امام زاده سید تاج الدین (سید پنهان)
خانه تاریخی رفیعیان(کتابخانه گردشگر)جنب بوستان شاه ابوالقاسم