سرو یزد (ابرکوه)

یزد سرزمین کهن‌سال ترین موجودات زنده دنیاست، به طوری که تاریخ سکونت انسان را در این سرزمین به زمانی پیش از هزاره سوم قبل از میلاد نسبت می‌دهند. بعضی از متون تاریخی هم زیربنای شماری از شهرهای این استان مانند میبد را به سلیمان پیامبر، یزد را به ضحاک و اسکندر مقدونی و ابرکوه را به ابراهیم پیامبر نسبت داده‌اند. در این میان، شاید سرو پنج هزار ساله ابرکوه، دیدنی‌ترین یادگار طبیعی این شهر از تاریخ طولانی یزد باشد که در کنار درختان دیگر کویری، مهر تاییدی بر تاریخ بلند از منطقه می‌زند.

در استان یزد بیش از ۵۰ درخت کهن‌سال شناسایی شده‌اند که از گونه‌های مختلفی مثل سرو، چنار، گردو و زبان گنجشک هستند. درختانی که هنوز هم در میان مردم حرمت و شکوه دارند و مردم روزهای تعطیل شان را در کنار آن‌ها شب می‌کنند.

بیشتر درختان کهن استان یزد بین ۸۰۰ تا ۱۵۰۰ سال عمر دارند و سمبلی از مقاومت و پایداری مردم کویر‌نشین در برابر شرایط نامساعد آب و هوایی هستند و شاید به همین دلیل باشد که یزدی‌ها این طور به درختان کهن‌سالشان احترام می‌گذارند و آن‌ها را مقدس می‌دانند

مثلاً عده ای از مردم طبس، طبق یک رسم قدیمی شب‌های جمعه در داخل درخت سرو ۱۵۰۰ ساله خرو در این شهرستان برای شفای بیماران‌شان چراغی می‌افروزند و به آن پارچه بسته و مراد خود را طلب می‌کنند.

یا اهالی روستاهای همجوار با چنار تنگ چنار مهریز بر این اعتقاد هستند که این درخت هر هزار سال یک بار خود به خود آتش گرفته و مجددا خاموش می‌شود.

قلعه سریزد

قلعه سریزد؛ صندوق امانتی از جنس خشت و گِل یکی از بهترین گزینه‌های سفر برای علاقه‌مندان به تاریخ و معماری بشمار می‌رود. این دژ در یکی از روستاهای استان یزد به نام «سریزد» واقع شده است و این اطمینان را به شما می‌دهم که ارزش یک‌بار بازید را حتما دارد.

«ارگ سریزد»؛ صندوق امانتی از جنس خشت و گِل
قلعه بسیار زیبای سریزد که در روستایی به همین نام و در مسیر جاده یزد به کرمان واقع شده، حدود ۸ هزار متر مربع مساحت دارد و ۴۶۸ حجره را در دل خود جای داده است. در نگاه اول از بیرون که دژ را دیدم، این‌طور تصور کردم که قرار است در پشت این دیوار خشتی، بقایایی از ویرانه‌های بنایی کهن‌سال را ببینم که فقط نامی از آن بر جا مانده، همچون بسیاری از آثار باستانی کشورمان. اما پس از عبور از روی پلی که روی خندق‌های اطراف قلعه و در مقابل ورودی اصلی گذاشته شده بود، فضایی عجیب و جالب مقابل چشمانم خودنمایی کرد؛ دالان‌هایی طاقی شکل که از دو طرف به گذرهای متعدد منشعب می‌شدند و هرکدام چشم‌اندازی جذاب را به نمایش می‌گذاشتند.

با ورود به هرکدام از این گذرگاه‌ها حجره‌ها و اتاقک‌هایی به‌چشم می‌خوردند که عظمت معماری‌شان – به لحاظ خشتی بودن – نگاه هر بیننده‌ای را خیره می‌کرد.

محله چهار منار

محله چهار منار یزد (به لهجه یزدی: چار مُنار) از محلات قدیمی شهر یزد که امروزه در مرکز شهر قرار گرفته‌است و بزرگترین محلهٔ بافت تاریخی شهر یزد از لحاظ وسعت می‌باشد. این محله به همراه محلهٔ محله فهادان یزد از مهم‌ترین محلات بافت تاریخی و قدیم یزد می‌باشد که مهم‌ترین حوادث سیاسی تاریخ یزد پس از اسلام را در خود دیده‌است.محلهٔ چهار منار تنها محلهٔ بافت تاریخی یزد است که آثار و بناهای آن در دو مقطع زمانی ثبت جهانی شده‌است یکی باغ دولت‌آباد در سال ۲۰۱۱ به همراه هشت باغ ایرانی دیگر ثبت جهانی شد، و درگیری در ۱۸ تیز ماه ۱۳۹۵ که تمامی آثار ثبت ملی این محله به ثبت جهانی رسیدند.

ریشهٔ نام محله
نام قدیم محله کوی بَهروک/پَهروک بوده‌است که در فرهنگ لغت دهخدا بهره به معنای زمین فراخ و میانهٔ وادی ذکر شده‌است که شاید با توجه به موقعیت کوی چهار منار و نام بهروک می‌توان به وسعت آن اشاره کرد احتمال دیگر در مورد نام موضع بهروک که صحیح تر هم به نظر می‌رسد این است که بهروک همان اشتقاق بهره یا همان پَهره فارسی باشد که به بهروک تغییر یافته و به معنای بخش و قسمت می‌باشد احتمالاً بنا به این دلیل که کوچه بهروک خارج از حصار شهر بوده مردم آن را بهره برج و بارو می‌خواندند که به معنای پهلوی برج و بارو می‌بوده‌است یا این احتمال هم وجود دارد که بهروک به معنای قسمتی از موضعی در شهر بوده‌است.